مقدمه

ولیکو ترنوو، پایتخت تاریخی امپراتوری دوم بلغارستان، یکی از مهم‌ترین مراکز فرهنگی و اقتصادی این کشور به شمار می‌رود. این شهر با پیشینه‌ای غنی، جاذبه‌های تاریخی فراوان و موقعیت استراتژیک خود، ظرفیت‌های بالقوه‌ای در زمینه‌های گردشگری، اقتصادی و علمی دارد. در این نوشتار و با هدف استفاده محققان فرهنگی در داخل کشورعزیزمان ایران و گسترش ارتباط فرهنگی و به تبع اقتصاد فرهنگ که یکی از منویات اصلی و راهبردی حوزه فرهنگ محسوب می شود، به تحلیل ظرفیت‌های ولیکو ترنوو از جنبه‌های تاریخی، فرهنگی، اقتصادی و راهبردی خواهیم پرداخت.

1.     جمعیت ولیکو ترنوو:

ولیکو ترنوو، یکی از شهرهای تاریخی بلغارستان، جمعیتی در حدود ۷۰٬۰۰۰ نفر دارد.

مقایسه با دیگر شهرهای بلغارستان:

• صوفیه: پایتخت و بزرگ‌ترین شهر بلغارستان با جمعیتی حدود ۱٬۳۳۰٬۰۰۰ نفر است.
• پلوودیو: دومین شهر بزرگ بلغارستان با جمعیتی حدود ۳۴۵٬۰۰۰ نفر است.
• وارنا: سومین شهر بزرگ بلغارستان با جمعیتی حدود ۳۴۴٬۰۰۰ نفر است.
• بورگاس: چهارمین شهر بزرگ بلغارستان با جمعیتی حدود ۲۰۹٬۰۰۰ نفر است.
• روسه: پنجمین شهر بزرگ بلغارستان با جمعیتی حدود ۱۶۰٬۰۰۰ نفر است.

1. 2.         وضعیت اشتغال در این شهر:

اقتصاد ولیکو ترنوو عمدتاً بر پایه گردشگری، آموزش و خدمات استوار است. وجود دانشگاه "سنت سیریل و سنت متودیوس" در این شهر، آن را به یک مرکز آموزشی مهم تبدیل کرده است. همچنین، به دلیل تاریخ غنی و جاذبه‌های گردشگری متعدد، صنعت گردشگری نقش مهمی در اقتصاد محلی ایفا می‌کند.

در مقایسه با شهرهای بزرگ‌تری مانند صوفیه، پلوودیو و وارنا، ولیکو ترنوو جمعیت کمتری دارد و به تبع آن، بازار کار محدودتری نیز دارد. در حالی که در شهرهایی مانند صوفیه و پلوودیو، صنایع متنوع‌تری از جمله فناوری اطلاعات، تولید و خدمات مالی توسعه یافته‌اند، اقتصاد ولیکو ترنوو بیشتر به بخش‌های آموزش و گردشگری متکی است.

به طور کلی، نرخ بیکاری در بلغارستان در سال‌های اخیر کاهش یافته است، اما تفاوت‌هایی بین مناطق مختلف وجود دارد. شهرهای بزرگ‌تر معمولاً فرصت‌های شغلی بیشتری ارائه می‌دهند، در حالی که شهرهای کوچک‌تری مانند ولیکو ترنوو ممکن است فرصت‌های محدودتری داشته باشند.

ولیکو ترنوو با جمعیت کمتر و اقتصادی مبتنی بر آموزش و گردشگری، در مقایسه با شهرهای بزرگ‌تر بلغارستان فرصت‌های شغلی محدودتری دارد. با این حال، تاریخ غنی و موقعیت استراتژیک آن، این شهر را به یک مرکز مهم فرهنگی و آموزشی در کشور تبدیل کرده است.

1. 3.         ولیکو ترنوو به دلیل موقعیت مرکزی خود در بلغارستان، یک نقطه ارتباطی مهم بین مناطق مختلف این کشور به شمار می‌رود. این شهر در نزدیکی مسیرهای مهم جاده‌ای و ریلی قرار دارد و به راحتی به صوفیه، وارنا، و رومانی متصل است. توسعه زیرساخت‌های حمل‌ونقل و افزایش سرمایه‌گذاری در این بخش می‌تواند نقش ولیکو ترنوو را به‌عنوان یک مرکز لجستیکی مهم در منطقه تقویت کند.
2.            اهمیت تاریخی ولیکوترنوا

ولیکو ترنوو یکی از شهرهای تاریخی بلغارستان است که قدمتی چند هزار ساله دارد. این شهر به دلیل نقش مهمی که در تاریخ بلغارستان ایفا کرده است، به عنوان "شهر تزارها" شناخته می‌شود. در این بخش، پیشینه تاریخی ولیکو ترنوو را از دوران باستان تا دوران مدرن بررسی می‌کنیم.

1. 1. دوران باستان و تأسیس اولیه

شواهد باستان‌شناسی نشان می‌دهد که منطقه ولیکو ترنوو از دوران نوسنگی (حدود ۴۰۰۰ سال پیش از میلاد) محل سکونت انسان‌ها بوده است. این منطقه در دوره تراکیه‌ای‌ها (قرون ۵ تا ۱ پیش از میلاد) یکی از مراکز مهم فرهنگی و تجاری محسوب می‌شد. تراکیه‌ای‌ها نخستین تمدنی بودند که در این منطقه شهرنشینی را توسعه دادند. در دوره حاکمیت امپراتوری روم (قرن اول تا پنجم میلادی)، این منطقه به عنوان یکی از نقاط استراتژیک در مسیر تجاری مهم بین اروپا و آسیا شناخته می‌شد. رومی‌ها دژهایی در این منطقه بنا کردند و زیرساخت‌های شهری را توسعه دادند.

1. 2. دوران امپراتوری بیزانس و ورود اسلاوها

پس از سقوط امپراتوری روم غربی در قرن پنجم میلادی، امپراتوری بیزانس کنترل منطقه را در دست گرفت. در قرن ششم، اقوام اسلاو به منطقه ولیکو ترنوو مهاجرت کردند و تأثیر زیادی بر بافت جمعیتی و فرهنگی این منطقه گذاشتند. در این دوره، بیزانسی‌ها برای دفاع از منطقه در برابر حملات خارجی، استحکامات دفاعی متعددی ساختند. در قرن نهم میلادی، منطقه ولیکو ترنوو تحت کنترل اولین امپراتوری بلغارستان قرار گرفت و به یکی از مراکز مهم نظامی و مذهبی تبدیل شد. پس از سقوط این امپراتوری در قرن یازدهم، دوباره تحت حاکمیت بیزانس قرار گرفت.

1. 3.  دوران امپراتوری دوم بلغارستان (۱۱۸۵-۱۳۹۳ میلادی)

یکی از مهم‌ترین دوره‌های تاریخی ولیکو ترنوو، دوران امپراتوری دوم بلغارستان است. در سال ۱۱۸۵ میلادی، دو برادر بلغاری به نام‌های "آسن" و "پتار" علیه حاکمیت بیزانس قیام کردند و استقلال بلغارستان را اعلام کردند. آنها ولیکو ترنوو را به عنوان پایتخت امپراتوری دوم بلغارستان انتخاب کردند. در این دوره، ولیکو ترنوو به مرکز سیاسی، نظامی و مذهبی بلغارستان تبدیل شد. تزارهای بلغار در قلعه "تساروتس" که بر روی تپه‌ای مشرف به شهر قرار داشت، اقامت داشتند. این قلعه به یکی از مهم‌ترین مراکز قدرت در بالکان تبدیل شد و شهر به دوران طلایی خود رسید.

در این دوره، ولیکو ترنوو به دلیل موقعیت استراتژیک خود، به یکی از مهم‌ترین شهرهای اروپا تبدیل شد. پادشاهان بلغاری در این شهر با امپراتوری‌های همسایه مانند بیزانس، مجارستان و صربستان رقابت می‌کردند. همچنین، ولیکو ترنوو به یکی از مراکز فرهنگی و مذهبی ارتدکس شرقی تبدیل شد و کلیساهای زیادی در آن ساخته شد.

1. 4.  سقوط ولیکو ترنوو و سلطه عثمانی (۱۳۹۳-۱۸۷۸ میلادی)

در سال ۱۳۹۳ میلادی، امپراتوری عثمانی پس از یک محاصره طولانی، ولیکو ترنوو را تصرف کرد و به حاکمیت بلغارستان پایان داد. سقوط این شهر یکی از مهم‌ترین وقایع در تاریخ بلغارستان بود، زیرا پس از آن، این کشور به مدت پنج قرن تحت سلطه عثمانی قرار گرفت. در دوران حکومت عثمانی، ولیکو ترنوو اهمیت سیاسی خود را از دست داد اما همچنان یک مرکز مهم فرهنگی و مذهبی باقی ماند. بسیاری از کلیساها و بناهای تاریخی تخریب یا تغییر کاربری داده شدند. با این حال، شهر به عنوان یکی از مراکز مقاومت علیه حاکمیت عثمانی شناخته می‌شد و نقش مهمی در جنبش‌های استقلال‌طلبانه بلغارها ایفا کرد.

1. 5.  نقش ولیکو ترنوو در استقلال بلغارستان (۱۸۷۸ میلادی)

در اواخر قرن نوزدهم، مبارزات استقلال‌طلبانه بلغارها شدت گرفت و در نهایت، در سال ۱۸۷۸ با امضای پیمان سن استفانو، بلغارستان از سلطه عثمانی خارج شد. ولیکو ترنوو به دلیل اهمیت تاریخی خود، میزبان نخستین مجلس ملی بلغارستان در سال ۱۸۷۹ بود که در آن، نخستین قانون اساسی بلغارستان تصویب شد. این قانون اساسی به نام "قانون اساسی ترنوو" معروف است. پس از استقلال، ولیکو ترنوو دیگر پایتخت رسمی بلغارستان نبود، اما همچنان یکی از مهم‌ترین شهرهای این کشور باقی ماند.

1. 6.  ولیکو ترنوو در قرن بیستم و بیست‌ویکم

در قرن بیستم، ولیکو ترنوو شاهد تحولات مختلفی بود. در دوره جنگ‌های جهانی، این شهر یکی از مراکز مقاومت بلغارها بود. در دوران حکومت کمونیستی (۱۹۴۶-۱۹۸۹)، ولیکو ترنوو به یک مرکز دانشگاهی و فرهنگی تبدیل شد. امروزه، ولیکو ترنوو یکی از شهرهای مهم بلغارستان محسوب می‌شود که به دلیل جاذبه‌های تاریخی و فرهنگی خود، سالانه هزاران گردشگر را به خود جذب می‌کند. همچنین، دانشگاه سنت سیریل و سنت متودیوس که یکی از مهم‌ترین دانشگاه‌های بلغارستان است، در این شهر قرار دارد. ولیکو ترنوو با پیشینه‌ای غنی که از دوران باستان تا عصر مدرن امتداد دارد، یکی از مهم‌ترین شهرهای تاریخی بلغارستان به شمار می‌رود. این شهر، شاهد دوران شکوه امپراتوری دوم بلغارستان، سقوط در برابر عثمانی‌ها، و نقش مهم در استقلال این کشور بوده است. امروزه، ولیکو ترنوو نه تنها یک مرکز تاریخی مهم، بلکه یکی از قطب‌های فرهنگی و گردشگری بلغارستان محسوب می‌شود.

3.  ظرفیت‌های اقتصادی شرکت های دانش بنیان و شتاب دهنده ها

ولیکو ترنوو، با تاریخ غنی و موقعیت استراتژیک خود، در سال‌های اخیر به یکی از مراکز نوظهور برای دانش بنیان ها و کسب‌وکارهای دیجیتال در بلغارستان تبدیل شده است. این شهر با ارائه زیرساخت‌های مناسب، دسترسی به نیروی کار تحصیل‌کرده و حمایت‌های دولتی، محیطی مساعد برای رشد و توسعه شرکت‌های نوپا فراهم کرده است.

عوامل مؤثر در رشد دانش بنیان ها در ولیکو ترنوو:

1. 1.         موقعیت جغرافیایی: قرارگیری ولیکو ترنوو در مرکز بلغارستان و دسترسی آسان به شهرهای بزرگ مانند صوفیه، وارنا و پلوودیو، این شهر را به نقطه‌ای استراتژیک برای کسب‌وکارها تبدیل کرده است.
   2.         منابع انسانی: وجود دانشگاه سنت سیریل و سنت متودیوس در این شهر، منبعی غنی از نیروی کار تحصیل‌کرده و متخصص در زمینه‌های مختلف، به‌ویژه فناوری اطلاعات و ارتباطات، فراهم می‌کند.
   3.         هزینه‌های پایین‌تر: در مقایسه با پایتخت، هزینه‌های زندگی و عملیاتی در ولیکو ترنوو پایین‌تر است که این امر برای استارت‌آپ‌ها و کارآفرینان جذابیت دارد.
   4.          حمایت‌های دولتی و محلی: برنامه‌های حمایتی متعددی از سوی دولت و نهادهای محلی برای تشویق کارآفرینی و توسعه کسب‌وکارهای دیجیتال در این منطقه وجود دارد.

نمونه‌هایی از شرکت های دانش بنیان و فعالیت‌های دیجیتال در ولیکو ترنوو:

• شرکت‌های فناوری: در سال‌های اخیر، تعدادی از شرکت‌های فناوری و نرم‌افزاری در ولیکو ترنوو تأسیس شده‌اند که در زمینه‌های مختلفی مانند توسعه نرم‌افزار، خدمات وب و تجارت الکترونیک فعالیت می‌کنند.
• شتاب‌دهنده‌ها و مراکز نوآوری: مراکز نوآوری و شتاب‌دهنده‌هایی در این شهر فعالیت می‌کنند که با ارائه آموزش، مشاوره و منابع مالی، به رشد استارت‌آپ‌ها کمک می‌کنند.
• رویدادهای کارآفرینی: برگزاری رویدادها و همایش‌های مرتبط با کارآفرینی و فناوری، فرصت‌هایی برای شبکه‌سازی و تبادل ایده‌ها بین کارآفرینان و سرمایه‌گذاران فراهم می‌کند.

با وجود رشد قابل‌توجه، استارت‌آپ‌ها در ولیکو ترنوو با چالش‌هایی مانند دسترسی محدود به سرمایه‌گذاری‌های بزرگ و نیاز به توسعه بازارهای بین‌المللی مواجه هستند. با این حال، با توجه به روند رو به رشد فناوری و دیجیتال‌سازی در سطح جهانی، فرصت‌های بسیاری برای توسعه و گسترش این کسب‌وکارها وجود دارد. ولیکو ترنوو با ترکیبی از تاریخ غنی و محیطی پویا برای نوآوری، به یکی از مقاصد جذاب برای استارت‌آپ‌ها و کسب‌وکارهای دیجیتال در بلغارستان تبدیل شده است. با ادامه حمایت‌ها و توسعه زیرساخت‌ها، این شهر می‌تواند نقش مهمی در اکوسیستم کارآفرینی منطقه ایفا کند.

4. گردشگری در ولیکوترنوا و نقش آن در توسعه پایدار این شهر

یکی از مهم‌ترین منابع درآمد ولیکو ترنوو، صنعت گردشگری است. جشنواره‌های فرهنگی، رویدادهای هنری، و جذابیت‌های تاریخی، هر ساله گردشگران زیادی را به این شهر جذب می‌کنند. از جمله رویدادهای مهم این شهر، نمایش‌های نور و صدا در قلعه "تساروتس" است که تاریخ بلغارستان را با جلوه‌های بصری و صوتی بازگو می‌کند. علاوه بر گردشگری فرهنگی، طبیعت زیبای اطراف این شهر امکان توسعه گردشگری اکوتوریسم را نیز فراهم آورده است. تپه‌های سرسبز، رودخانه یانترا، و مناطق بکر اطراف، فرصت مناسبی برای توسعه گردشگری پایدار ایجاد کرده‌اند.

ظرفیت‌های فرهنگی و هنری ولیکو ترنوو

ولیکو ترنوو، پایتخت فرهنگی و تاریخی بلغارستان، به دلیل میراث غنی خود در هنر، معماری، و ادبیات، به یکی از مراکز مهم فرهنگی در این کشور تبدیل شده است. این شهر با دانشگاه‌های معتبر، جشنواره‌های فرهنگی، گالری‌های هنری، و معماری منحصربه‌فرد، نقش مهمی در حفظ و توسعه فرهنگ بلغاری ایفا می‌کند. در این مقاله، ظرفیت‌های فرهنگی و هنری ولیکو ترنوو را بررسی می‌کنیم.

1. 1.  دانشگاه سنت سیریل و سنت متودیوس: مرکز آموزش و پژوهش فرهنگی

یکی از مهم‌ترین عوامل شکل‌گیری فضای فرهنگی ولیکو ترنوو، دانشگاه سنت سیریل و سنت متودیوس است که یکی از معتبرترین دانشگاه‌های بلغارستان محسوب می‌شود. این دانشگاه نقش بسزایی در آموزش و پژوهش‌های مرتبط با تاریخ، هنر، و ادبیات بلغاری دارد. وجود دانشجویان و اساتید برجسته در این دانشگاه، به رشد و توسعه فرهنگ و هنر در شهر کمک کرده است.

• این دانشگاه دارای دانشکده‌های هنرهای زیبا، تاریخ، و زبان‌شناسی است.
• هر ساله نمایشگاه‌ها، سمینارها، و کارگاه‌های هنری متعددی در این دانشگاه برگزار می‌شود که هنرمندان و پژوهشگران از سراسر کشور در آن شرکت می‌کنند.
  2.  معماری تاریخی و سبک هنری منحصربه‌فرد

یکی از جلوه‌های بارز فرهنگ ولیکو ترنوو، معماری خاص و سنتی این شهر است. ولیکو ترنوو ترکیبی از معماری قرون وسطایی، رنسانس بلغاری، و تأثیرات عثمانی را در خود جای داده است. خیابان‌های سنگفرش شده، خانه‌های رنگارنگ با سقف‌های شیروانی، و کلیساهای تاریخی از ویژگی‌های منحصربه‌فرد این شهر هستند.

• قلعه تساروتس: این قلعه تاریخی نه تنها یک بنای تاریخی، بلکه یک مرکز فرهنگی نیز محسوب می‌شود. نمایش‌های نور و صدا در این قلعه، بازگویی تاریخ بلغارستان را با استفاده از جلوه‌های هنری به نمایش می‌گذارد.
• محله واروشا (Varosha): این منطقه قدیمی شهر، یکی از مراکز مهم فرهنگی است که شامل خانه‌های تاریخی، کارگاه‌های هنری، و موزه‌های فرهنگی است.
• کلیساهای تاریخی: ولیکو ترنوو دارای کلیساهای بسیاری از جمله کلیسای سنت پیتر و پل، کلیسای چهل شهید، و کلیسای سنت دیمیتار است که نمونه‌های برجسته‌ای از معماری مذهبی قرون وسطایی هستند.
  3.  موزه‌ها و گالری‌های هنری

ولیکو ترنوو دارای موزه‌های متعددی است که آثار هنری، تاریخی، و فرهنگی این منطقه را به نمایش می‌گذارند. از جمله مهم‌ترین موزه‌های این شهر می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• موزه تاریخ ولیکو ترنوو: شامل آثار تاریخی، نسخ خطی، و اشیای مربوط به دوران امپراتوری دوم بلغارستان است.
• موزه رنسانس و استقلال ملی: این موزه به بررسی جنبش‌های آزادی‌خواهانه بلغارستان و تأثیرات فرهنگی آن می‌پردازد.
• گالری‌های هنری: ولیکو ترنوو دارای چندین گالری هنری مهم است که شامل نمایشگاه‌های نقاشی، مجسمه‌سازی، و هنرهای مدرن بلغاری می‌شود. از جمله این گالری‌ها می‌توان به گالری بوریز دنِو (Boris Denev Gallery) اشاره کرد که یکی از برجسته‌ترین مراکز نمایش آثار هنری معاصر در بلغارستان است.

5. جشنواره‌های فرهنگی و هنری در ولیکو ترنوو

ولیکو ترنوو، با تاریخ غنی و میراث فرهنگی برجسته، میزبان جشنواره‌های متنوعی است که هر ساله گردشگران و علاقه‌مندان به فرهنگ و هنر را به خود جذب می‌کند. در ادامه، به برخی از مهم‌ترین جشنواره‌های این شهر اشاره می‌کنیم:

1. 1.  جشنواره بین‌المللی تئاتر "ترنوو":

این جشنواره یکی از معتبرترین رویدادهای تئاتری در بلغارستان است که گروه‌های نمایشی از سراسر جهان در آن شرکت می‌کنند. در طول این رویداد، نمایش‌های متنوعی در سالن‌های تئاتر و فضاهای باز شهر به اجرا درمی‌آید.

1. 2.  جشنواره موسیقی فولکلوریک:

این جشنواره به موسیقی و رقص‌های سنتی بلغاری اختصاص دارد و هنرمندان محلی و بین‌المللی در آن به اجرای برنامه می‌پردازند. جشنواره موسیقی فولکلوریک فرصتی برای آشنایی با فرهنگ غنی منطقه و تجربه رقص‌ها و نواهای سنتی است.

1. 3.  جشنواره هنرهای خیابانی:

در این رویداد، هنرمندان خیابانی از نقاط مختلف جهان در خیابان‌های ولیکو ترنوو گرد هم می‌آیند و با اجرای نمایش‌های زنده، نقاشی‌های دیواری، موسیقی و تئاتر خیابانی، فضای شهر را پر از شور و نشاط می‌کنند.

1. 4.  جشنواره فیلم "ترنوو":

این جشنواره به نمایش فیلم‌های مستقل و هنری از کارگردانان بلغاری و بین‌المللی می‌پردازد. در طول این رویداد، کارگاه‌ها و نشست‌های تخصصی نیز برای علاقه‌مندان به سینما برگزار می‌شود.

1. 5.  جشنواره نور و صدا در قلعه تساروتس:

یکی از جذاب‌ترین رویدادهای ولیکو ترنوو، نمایش نور و صدا در قلعه تاریخی تساروتس است. در این برنامه، با استفاده از نورپردازی‌های خلاقانه و موسیقی، تاریخ شهر و قلعه به تصویر کشیده می‌شود و تجربه‌ای بی‌نظیر برای بازدیدکنندگان فراهم می‌آید.

1. 6.  هفته فرهنگی ایران:

در سال‌های اخیر، با همکاری رایزنی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران و شهرداری ولیکو ترنوو، برنامه‌هایی نظیر نمایش های تاریخی ایران فرهنگی و نمایشگاه‌های صنایع دستی و هنری ایران در این شهر برگزار شده است. این رویدادها با استقبال گرم مردم محلی مواجه شده و به تبادل فرهنگی بین دو کشور کمک کرده است.

1. 7.  جشنواره هنرهای تجسمی:

این جشنواره به نمایش آثار هنری مانند نقاشی، مجسمه‌سازی و عکاسی اختصاص دارد و هنرمندان محلی و بین‌المللی در آن شرکت می‌کنند. نمایشگاه‌ها و کارگاه‌های آموزشی متعددی در طول این رویداد برگزار می‌شود.

1. 8.  جشنواره غذاهای سنتی:

در این رویداد، غذاهای محلی و سنتی بلغاری به نمایش و فروش گذاشته می‌شود. بازدیدکنندگان می‌توانند از طعم‌های متنوع و اصیل منطقه لذت ببرند و با فرهنگ غذایی ولیکو ترنوو آشنا شوند.

1. 9.  جشنواره کتاب و ادبیات:

این جشنواره به معرفی نویسندگان، شاعران و آثار ادبی می‌پردازد و شامل نشست‌های کتاب‌خوانی، امضای کتاب و کارگاه‌های نویسندگی است. علاقه‌مندان به ادبیات می‌توانند در این رویداد با نویسندگان محبوب خود دیدار کنند.

1. 10.  جشنواره رقص‌های معاصر:

در این جشنواره، گروه‌های رقص معاصر از بلغارستان و سایر کشورها به اجرای برنامه می‌پردازند. این رویداد فرصتی برای آشنایی با سبک‌های مختلف رقص و تبادل فرهنگی بین هنرمندان است. این جشنواره‌ها نشان‌دهنده پویایی فرهنگی و هنری ولیکو ترنوو هستند و نقش مهمی در جذب گردشگران و تقویت هویت فرهنگی این شهر ایفا می‌کنند.

6.  نقش ولیکو ترنوو در ادبیات و فلسفه

ولیکو ترنوو همواره یکی از مراکز مهم ادبی بلغارستان بوده است. در دوره امپراتوری دوم بلغارستان، این شهر به عنوان مرکز ادبی و فلسفی بلغارستان شناخته می‌شد و بسیاری از متفکران و نویسندگان برجسته در آن فعالیت می‌کردند.

• مدرسه ادبی ولیکو ترنوو: در قرون وسطی، این شهر یکی از مراکز مهم آموزش ادبی و فلسفی بود و نویسندگان بزرگی در اینجا فعالیت می‌کردند.
• ادبیات معاصر: امروزه نیز ولیکو ترنوو به عنوان یکی از مراکز ادبی بلغارستان شناخته می‌شود. نویسندگان و شاعران معاصر بلغاری اغلب در این شهر گرد هم می‌آیند و نشست‌های ادبی متعددی برگزار می‌شود.

7.  هنرهای تجسمی و صنایع دستی

ولیکو ترنوو دارای کارگاه‌های هنری متعددی است که در آن هنرمندان به تولید آثار دستی سنتی می‌پردازند. برخی از مهم‌ترین صنایع دستی این شهر عبارتند از:

• سفالگری سنتی بلغاری: کارگاه‌های سفالگری در ولیکو ترنوو به تولید ظروف و اشیای تزئینی با طرح‌های سنتی مشغول هستند.
• نقاشی روی چوب و شیشه: یکی از هنرهای سنتی بلغاری که در کارگاه‌های هنری این شهر آموزش داده می‌شود.
• منسوجات سنتی: بسیاری از زنان محلی در بافت پارچه‌های سنتی بلغاری فعالیت دارند که در بازارهای محلی به فروش می‌رسد.

ولیکو ترنوو نه تنها یک شهر تاریخی، بلکه یک مرکز فرهنگی و هنری برجسته در بلغارستان محسوب می‌شود. این شهر با داشتن دانشگاه‌های معتبر، جشنواره‌های متنوع، معماری منحصربه‌فرد، موزه‌ها، گالری‌ها، و صنایع دستی، نقش مهمی در حفظ و گسترش فرهنگ بلغاری ایفا می‌کند. ظرفیت‌های فرهنگی و هنری ولیکو ترنوو، این شهر را به یکی از مقاصد برتر فرهنگی در بلغارستان و منطقه بالکان تبدیل کرده است. حفظ و توسعه این ظرفیت‌ها، می‌تواند به افزایش گردشگری فرهنگی و تقویت هویت ملی بلغارستان کمک کند.

8. گردشگری و ظرفیت‌ها و درآمدهای آن برای ولیکو ترنوو

ولیکو ترنوو، پایتخت تاریخی امپراتوری دوم بلغارستان، با تاریخ غنی و معماری منحصربه‌فرد خود، یکی از مقاصد برجسته گردشگری در بلغارستان محسوب می‌شود. این شهر با جاذبه‌های تاریخی، فرهنگی و طبیعی خود، سالانه تعداد زیادی گردشگر داخلی و خارجی را جذب می‌کند. با توجه به جاذبه‌های متعدد و برنامه‌های فرهنگی متنوع، ولیکو ترنوو نقش مهمی در صنعت گردشگری بلغارستان ایفا می‌کند. این شهر با ارائه تجربه‌های متنوع به گردشگران، از تاریخ و فرهنگ تا طبیعت و هنر، به یکی از مقاصد محبوب در منطقه تبدیل شده است.

اطلاعات دقیقی درباره تعداد گردشگران و میزان درآمد حاصل از گردشگری در شهر ولیکو ترنوو در دسترس نیست. با این حال، می‌توان به برخی آمارهای کلی در سطح کشور بلغارستان اشاره کرد که نشان‌دهندهٔ اهمیت صنعت گردشگری در این کشور است. بر اساس گزارش‌ها، در سال‌های اخیر، بلغارستان شاهد افزایش تعداد گردشگران بوده است. به‌عنوان مثال، در سال ۲۰۱۹، تعداد گردشگران بین‌المللی وارد شده به بلغارستان به ۹٫۳ میلیون نفر رسید که نشان‌دهنده رشد قابل‌توجهی در این صنعت است.

با توجه به جاذبه‌های تاریخی و فرهنگی متعدد در ولیکو ترنوو، می‌توان نتیجه گرفت که این شهر سهم قابل‌توجهی از گردشگران را به خود جذب می‌کند. با این حال، برای دسترسی به آمار دقیق تعداد گردشگران و میزان درآمد حاصل از گردشگری در ولیکو ترنوو، نیاز به منابع رسمی و محلی است که در حال حاضر در دسترس نیست. به‌طور کلی، صنعت گردشگری نقش مهمی در اقتصاد بلغارستان ایفا می‌کند و شهرهایی مانند ولیکو ترنوو با داشتن جاذبه‌های تاریخی و فرهنگی، سهم بسزایی در جذب گردشگران داخلی و بین‌المللی دارند.

• 1.         ظرفیت‌های گردشگری تاریخی:
•         قلعه تساروتس (Tsarevets): این قلعه باستانی که بر روی تپه‌ای در مرکز شهر واقع شده است، یکی از مهم‌ترین نمادهای ولیکو ترنوو و بلغارستان به‌شمار می‌رود. بازدید از این قلعه به گردشگران امکان می‌دهد تا با تاریخ امپراتوری دوم بلغارستان آشنا شوند.
•         کلیساهای تاریخی: ولیکو ترنوو دارای کلیساهای متعددی با معماری و نقاشی‌های دیواری بی‌نظیر است که هر کدام داستان‌های تاریخی و مذهبی خاص خود را دارند.
  2.         ظزفیت های گردشگری فرهنگی:

•         جشنواره‌ها و رویدادهای فرهنگی: در طول سال، جشنواره‌ها و رویدادهای فرهنگی متعددی در ولیکو ترنوو برگزار می‌شود که فرهنگ و هنر بلغاری را به نمایش می‌گذارد.
•         موزه‌ها و گالری‌ها: موزه‌های مختلفی در این شهر وجود دارد که آثار هنری، تاریخی و فرهنگی را به نمایش می‌گذارند.
  3.         ظزفیت های گردشگری طبیعی:

•         رودخانه یانترا (Yantra): این رودخانه که از میان شهر عبور می‌کند، مناظر طبیعی زیبایی را به‌وجود آورده و فرصت‌های مناسبی برای فعالیت‌های تفریحی و ورزشی فراهم می‌کند.
•         تپه‌های اطراف شهر: تپه‌های سرسبز اطراف ولیکو ترنوو، مکان‌های مناسبی برای پیاده‌روی و لذت بردن از مناظر طبیعی هستند.

9.            شاخص های مهم توسعه اقتصادی و اجتماعی و اقتصاد فرهنگی در ولیکوترنوا

به طور کلی و در یک جمع بندی اجمالی  می‌توان به برخی از جنبه‌های کلی توسعه در این شهر اشاره کرد:

1. 1.          آموزش و پرورش:

وجود دانشگاه سنت سیریل و سنت متودیوس در ولیکو ترنوو نشان‌دهنده اهمیت آموزش عالی در این شهر است. این دانشگاه به‌عنوان یکی از مراکز مهم علمی در بلغارستان، نقش بسزایی در توسعه علمی و فرهنگی منطقه ایفا می‌کند.

1. 2.          صنعت خدمات:

بر اساس گزارش‌ها، شهرهایی مانند بورگاس، روسه و ولیکو ترنوو به‌عنوان مراکز خدمات برون‌سپاری در بلغارستان شناخته می‌شوند. این امر نشان‌دهنده توسعه بخش خدمات و ایجاد فرصت‌های شغلی در این حوزه است.

1. 3.          گردشگری:

با توجه به پیشینه تاریخی غنی و جاذبه‌های فرهنگی متعدد، ولیکو ترنوو یکی از مقاصد مهم گردشگری در بلغارستان محسوب می‌شود. این شهر با جذب گردشگران داخلی و بین‌المللی، به توسعه اقتصادی و اجتماعی منطقه کمک می‌کند.

9-6-  زیرساخت‌ها:

موقعیت جغرافیایی ولیکو ترنوو و دسترسی به شبکه‌های حمل‌ونقل ملی، امکان توسعه زیرساخت‌های حمل‌ونقل و ارتباطات را فراهم کرده است که می‌تواند به بهبود شاخص‌های اقتصادی و اجتماعی کمک کند.

برای دسترسی به آمار و اطلاعات دقیق‌تر درباره شاخص‌های توسعه اقتصادی و اجتماعی در ولیکو ترنوو، توصیه می‌شود به منابع رسمی دولتی بلغارستان یا نهادهای محلی مرتبط مراجعه کنید.

در یک نگاه کلی می توان جمع بندی کرد که ولیکو ترنوو، با تاریخچه‌ای غنی و میراث فرهنگی برجسته، یکی از مراکز مهم فرهنگی و تاریخی بلغارستان محسوب می‌شود. این شهر با بهره‌گیری از ظرفیت‌های فرهنگی خود، نقش بسزایی در توسعه اقتصادی منطقه ایفا می‌کند و فرهنگ در ولیکو ترنوو به‌عنوان یک محرک اقتصادی عمل می‌کند و در بخش‌های مختلفی تأثیرگذار است ازجمله گردشگری فرهنگی، صنایع دستی و هنری وآموزش و پژوهش. اقتصاد فرهنگی در ولیکو ترنوو با تکیه بر میراث تاریخی، صنایع دستی، آموزش و همکاری‌های بین‌المللی، به‌عنوان یکی از ارکان اصلی توسعه اقتصادی و اجتماعی این شهر عمل می‌کند. تداوم سرمایه‌گذاری در بخش‌های فرهنگی و هنری، می‌تواند به رشد پایدار اقتصادی و ارتقای جایگاه ولیکو ترنوو در سطح ملی و بین‌المللی منجر شود و این فرصت مناسبی است برای شهرهای تاریخی و فرهنگی ایران که هم همکاری های خود را با این شهر تاریخی گسترش دهند و هم از مدل توسعه ای این شهر که بر اساس معیارهای اتحادیه اروپا تدوین شده است استفاده کنند. مدلی که اساس ان جمعیت پذیری هرچه بیشتر برای شهرهای تاریخی نیست بلکه گردشگرپذیری هرچه بیشتر است.

منابع:

1.       Educational Institutions:
   •          The city is home to two universities, including Veliko Tarnovo University, one of Bulgaria's largest, fostering a skilled workforce in various fields, particularly in information technology. en.wikipedia.org
2.       Tech Community and Support:
   •          Established in 2019, the IT Cluster Veliko Tarnovo aims to create an open and accessible environment that supports creative and innovative IT companies, enhancing the region's attractiveness for those looking to flourish in the information technology sector. itc-vt.com
3.       Business Infrastructure:
   •          The Business Center Veliko Tarnovo (BCVT) offers modern office spaces ideal for startups and freelancers, providing amenities such as conference rooms, climate control, and 24/7 security, creating a conducive environment for business operations. bcvt.eu
4.       Historical Foundation in Technology:
   •          Veliko Tarnovo's history is marked by pioneering industrial efforts, laying a solid foundation for its current tech evolution. The city, along with neighboring areas, forms a dynamic tech region, nurturing startups and technological innovation. celtis.net

Notable Digital Companies in Veliko Tarnovo:

•          Prime Holding JSC: A product innovation company excelling in developing disruptive digital experiences, pushing the limits of technology to achieve business transformation. techbehemoths.com
•          CreateX: A digital marketing agency launched with the mission to help small and medium-sized businesses grow, offering comprehensive marketing strategies utilizing the possibilities of the digital space and modern technologies.Createx.bg